Hiru istripu eta bi amodio

Juul Saria

2014ko ekainean, berri oso pozgarri bat eman zidaten: Hiru istripu eta bi amodio liburuak JUUL sarietako bat irabazi zuen! Bereziki eskertzen den sarietako bat da, irakurleek beraiek bozkatzen dutelako zuzenean. Poza, hortaz, bikoitza. Mila esker Juul-eko irakurleei eta antolatzaileei!

Liburuaren berezitasunak

Anuskak eta Galderrek bete-betean bizi dituzte nerabezaroko konfliktoak: betiko lagunen lehen ika-mikak, izaera eta gorputz aldaketak, krisiaren gorriak eragindako desorekak… Zertarako gaude prest aitaren izena salbatzearren? Posible ote bi pertsona aldi berean maitatzea? Eta zure sexu berekoa baldin bada bat? Maitasuna, hezkuntza, umorea, homosexualitatea…

Anuskak Marie Curie emakume bikainaren bizitza hartzen du mundua ulertzeko eredu. Marieren diziplina eta nortasuna, emakumea zela aurpegiratzen ziotenean, edo haren ontasun miresgarria giza-minaren aurrean.

Amodioa, malkoak eta ametsak, sentimenduak pil-pilean.

Gai nagusiak

– Amodioa
Amodioa beti da nahasgarria, aztoragarria eta bizigarria, baina inoiz ez nerabezaroan bezainbeste. Orduan astintzen baikaitu lehenbizikoz, indar handiz astindu ere. Ez dakigu zer den barrua kiskaltzen digun zalantza. Ez dakigu zenbaterainokoa den. Izatekotan, infinitua. Eta horrek dena baldintzatzen du, noski: nola neurtu daiteke neurgaitza?

– Adiskidetasuna 
Nerabezaroak konflikto-gune ugari ditu. Sentimenduen gorabeherei loturik, maiz, lagunen arteko lehen tira-bira bortitzak ere ager daitezke. Anuskak Gutune eta Laida ditu txikitako lagunak. Hirurak bereiziezinak, ustez. “Trinitate Santua” osatzen zutela esaten zioten elkarri. Pixkanaka, ordea, hirurak aldatuz joan ziren, baina batik-bat Laida. Izaera eta gorpuzkera oso azkar metamorfoseatu zitzaizkion, eta orain mutil gehienen amets bihurtzen ari da neska. Txikitako lagunengandik urrutiratzen diharduela dirudi. Bere zoritxarrerako, ustezko izaera alaia eta axolagabea maskara ahul bat besterik ez da. Lan egin beharko du maskara horren atzean zer dagoen aurkitzeko. Bere burua ezagutzeko, azken batean.

– Homosexualitatea
Sentimenduak adierazteko makina bat modu dago, eta nerabezaroan batez ere, sarritan ez da erraza izaten geure barruan zer gertatzen den asmatzen hasteko, edo bihotzak norantz bideratzen gaituen garbi jakiteko. Liburuan, badira homosexualitateari loturiko ezbaiak, zenbait protagonistarengan. Pentsatu eta erabaki egin beharko dute: diskurtsoak diskurtso, zer dago onartua gure gizartean? Ez ote gaitu, oraindik ere, gizarte horrek estuegi baldintzatzen… gu geu ohartu gabe ere batzuetan? Zer gara? Zer izan nahi dugu? Norberaren bilaketa horretan arituko dira Anuska, Laida eta haien inguruko lagunak.

– Marie Curie 
Txikitan (ere), Albert Einstein miresten nuen. Bai haren teoria jenialak, bai beti azaltzen zuen jenio-irudi petoa ere (ileak harroturik, begirada beste nonbait galdurik, arropa edonola zimurturik…). Einsteinek beste jenio batzuetara eraman ninduen. Gehien harritu ninduen haietariko bat Marie Curie izan zen. Egundoko, sekulako, berealdiko zailtasunak aurkitu zituen bidean emakume zoragarri hark: pobrea, herrialde zapaldu batekoa (Polonia), etorkina (Parisen), emakumea gizonezko mundu batean (zientzian)… Horiek eta beste hainbat koska gorabehera, Mariek aurrera egin zuen, eta nola. Hiru istripu eta bi amodio liburuan, Anuska protagonistak eredu gisa du Marie Curie. Haren eredutik edaten du, eta Marieren indarra bere egin nahi izaten du, hamaika korapilo askatzen ahalegintzeko.

Kokapen batzuk

– Ezkarai
Sarritan egon naiz mendian elurretan. Azkena, lerro hauek idazten ari naizen egunean bertan, Anbotoko bazter zurituetan. Eskiatu, ordea, sekula ez. Baina ez dut dudarik eskiatzen hasiko banintz Anuskaren moduan ibiliko nintzatekeela, kili-kolo eta nola gelditu jakin gabe. Nobela Ezkarain abiatzen da, eski-pistetan. Eta amaitu ere elurretan amaitzen da, Pagasarriko txokoetan. Kanpoan hotz, beraz, baina sentimenduak gori-gori, konpentsatzeko.

– Sondikako aireportua
Hegazkinak sekulako asmakuntza dira. Airea baino askoz astunagoa den gailu metalikoa hegan altxatzen ikusteak sentsazio bereziak sortu izan dizkit betidanik. Nire buru barruan, zeharo loturik daude hegan egitea eta aske izatea. Aireportuak, hortaz, aske izan nahi duten ametsez beterik daude. Liburu honetan, Bizkaiko aireportu zaharra aipatzen da, Sondikakoa. Orain, ohiko hegaldiak Loiutik ateratzen dira, baina aireportu zaharra bizirik dago oraindik.

– Deustu, Zorrotza
Boladatxo batez, Deustu inguruan porturatu nintzen. Oso gustuko lekua izan nuen, eta oroitzapen onak dakarzkit gogora. Seguruenez, horregatik “joaten zaizkit” hara pertsonaiak noiz edo noiz. Hiru istripu eta bi amodio liburuan ere, Deustuko kaleetan bizi dira protagonistetariko batzuk. Ez guztiak! Protagonista nagusi bat (Galder) Zorrotzako penintsula zorrotzean dago.

– Pagasarri
Bilbo hiriko perspektibarik ederrenetarikoa eskaintzen du Pagasarrik. Askok diotenez, Euskal Herri osoko mendirik zapalduena da, bilbotarrek txango laburren leku nagusia dutelako. Han amaitzen da liburua, mendiaren hozkirrian, elurretan, bihotzaren epelean, itxaropenaren besoetan.

Komunikabideak, prentsa, sareko kontuak…

Habe, Ikasbil; Irakurgai mailakatuak